Mpapadakis | Άρθρα

Η πολιτική franchise του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης είναι πολιτική του Υπουργείου; (επιστολή προς τον Υπουργό Πολιτισμού Α. Σαμαρά, 10-2-2009)

Μιχάλης Παπαδάκης, γλύπτης Εκπρόσωπος του ΕΕΤΕ στο Δ.Σ. του ΕΜΣΤ	Αθήνα, 10/2/2008 Προς: τον Υπουργό Πολιτισμού, κ. Α. Σαμαρά
	Κοινοποίηση: - ΕΕΤΕ - Δ.Σ. του ΕΜΣΤ - Διευθύντρια του ΕΜΣΤ

Η πολιτική franchise του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης είναι πολιτική του Υπουργείου;

Κύριε Υπουργέ,

το τελευταίο εικοσαήμερο υποτίθεται ότι το Δ.Σ. του ΕΜΣΤ συζητάει προκειμένου να αποφασίσει για την Πολιτιστική Πολιτική του Μουσείου. Υποτίθεται ότι συζητάει και υποτίθεται ότι θα αποφασίσει…

Και ιδού τι συζητάει:

Στις 15/1/2009 βρήκαμε στους φακέλους του Δ.Σ. μιάμιση (1,5) σελίδα με τίτλο «Εκθεσιακός Προγραμματισμός 2009», με περιεχόμενο τους τίτλους 15 περίπου εκθέσεων.

Στις 22/1/2009, όταν ετέθη το θέμα έγκρισης του «Εκθεσιακού Προγραμματισμού 2009», μετά από απαίτησή μου να τηρηθούν παλαιότερες αποφάσεις, το Δ.Σ. αποφάσισε ο Εκθεσιακός Προγραμματισμός να συνοδευτεί από αιτιολογική έκθεση και να συζητηθεί στη επόμενη συνεδρία.

Στις 29/1/2009 βρήκαμε στους φακέλους του Δ.Σ. τεσσερισήμισι σελίδες με σύντομες περιγραφές των 15 περίπου εκθέσεων του Εκθεσιακού Προγραμματισμού του 2009 τύπου “η συνέχεια επί της οθόνης” και επιπλέον μία (1) σελίδα με τον φιλόδοξο τίτλο «Εκθεσιακό Σχέδιο 2009-2012». Μία (1) σελίδα για τον Εκθεσιακό Σχεδιασμό της τριετίας!!!

Οι σελίδες αυτές, μορφής Δελτίου Τύπου, δεν φέρουν ένδειξη, εάν είναι «Εισήγησή», «Πρόταση» ή «Ενημέρωση». Όπως δεν φέρουν ημερομηνία και υπογραφή του συντάκτη τους. Μια συνήθης πρακτική με νόημα:

Μετά από κάποιες προφορικές επεξηγήσεις της κ. Διευθύντριας και διευκρινιστικές ερωτοαπαντήσεις, μάθαμε ότι δύο εκθέσεις από τον προς έγκριση Εκθεσιακό Προγραμματισμό ήδη τρέχουν, για δε άλλες έχουν προχωρήσει οι δεσμεύσεις με τους καλλιτέχνες και κάποιες προπαρασκευαστικές πράξεις, όπως είναι η μόνιμη πρακτική. Όσο δε για τον οικονομικό προϋπολογισμό των εκθέσεων, ως συνήθως, κανένα απολύτως στοιχείο.

Η απόφαση του Δ.Σ. αναβλήθηκε πάλι λόγω της αιφνίδιας προσκόμισης της μίας σελίδας του «Εκθεσιακού Σχεδίου» της τριετίας.

Ωστόσο, στην ως άνω υποτιθέμενη συζήτηση έγινε για ακόμη μια φορά σαφές ότι η πλειοψηφία του Δ.Σ. δεν μπορεί να κατανοήσει (ή δεν θέλει) τη διάκριση ανάμεσα στην Πολιτιστική Πολιτική και το Εκθεσιακό Πρόγραμμα ή Σχέδιο.

Για άλλη μια φορά η πλειοψηφία του Δ.Σ. θα σπεύσει να εγκρίνει ένα, και τυπικά, ανεπαρκές Εκθεσιακό Πρόγραμμα, μη έχοντας ιδέα −κυριολεκτικά μη έχοντας ιδέα−, ποια είναι τα κριτήρια Πολιτιστικής Πολιτικής, με τα οποία θα το κρίνει.

Αυτή η άγνοια, ηθελημένη ή όχι, είναι ένας επιπλέον λόγος, που επιτρέπει στην κ. Διευθύντρια να περιφρονεί επιδεικτικά τη Διοίκηση και να λειτουργεί αυτή το Μουσείο σαν ιδιωτική της επιχείρησή.

Ο κύριος όμως λόγος είναι σαφέστατα ο πολιτικός. Αλλά, είτε ο πολιτικός λόγος βρίσκεται στο Υπουργείο, είτε σε Παράγοντες που έχουν την αιγίδα του, η ουσία είναι ότι αυτός διαμορφώνεται εκτός Δ.Σ. Στο Δ.Σ. εφαρμόζονται τακτικισμοί, προκειμένου να το κρατούν απασχολημένο με τα προβλήματα του κτιρίου (που θα έπρεπε να τα αναλάβουν οι Τεχνικές Υπηρεσίες του ΥΠΠΟ) και μακριά από την κύρια ευθύνη του, που είναι να χαράζει αυτό την Πολιτιστική Πολιτική του Μουσείου, η οποία πρέπει να αποτελεί και το πλαίσιο των εκθεσιακών σχεδίων που εισηγείται ο Διευθυντής.

Ο νόμος, αναθέτοντας (κακώς κατά τη γνώμη μου) προσωπικά στον Υπουργό Πολιτισμού το προνόμιο να επιλέγει αυτός τον Διευθυντή και τα μέλη του Δ.Σ. πλην του εκπροσώπου του ΕΕΤΕ, του αναθέτει προσωπικά, επίσης, και την πολιτική και την ηθική ευθύνη για τις πρακτικές που έχουν επιβληθεί στη Διοίκηση του ΕΜΣΤ.

Με την ψήφιση του Εσωτερικού Κανονισμού Προμηθειών στις 11/12/2008, με τον οποίο παρανόμως απαλλοτριώνονται εργαλεία άσκησης Πολιτιστικής Πολιτικής από το Δ.Σ. και μεταφέρονται στον Διευθυντή (αγορά έργων Τέχνης ερήμην του Δ.Σ.) ΕΠΙΒΡΑΥΕΤΑΙ η μέχρι τώρα πρακτική.

Η δε συμμετοχή του Προέδρου στη συνδιαχείριση με το Διευθυντή του ετήσιου προϋπολογισμού δαπανών ερήμην του Δ.Σ., “νομιμοποιεί” τη δημιουργία καθεστώτος αδιαφάνειας, και πολιτικής συναλλαγής με δύο πρόσωπα να τη διαχειρίζονται.

Το Δ.Σ. καθίσταται πλέον, και τυπικά, προσχηματικό.

Δεν είναι κρίμα, κύριε Υπουργέ, ένα Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, που ιδρύθηκε με 50 χρόνια καθυστέρηση, να μην μπορεί να διδάσκεται από την κρίση των διεθνών μουσείων, αλλά να την αντιγράφει;

Δεν είναι κρίμα, το Εθνικό Μουσείο να κάνει πολιτική franchise οικονομικών συμφερόντων της αγοράς Τέχνης;

Δεν είναι κρίμα, το Εθνικό Μουσείο να γίνεται “πλασιέ μόδας” με ανιστόρητη χρήση εννοιών περί πρωτοποριών και ιδεολογημάτων αντί θεωρίας;

Δεν είναι κρίμα, το Εθνικό Μουσείο να μη μπορεί να χαράσσει Πολιτιστική Πολιτική, που να προάγει τη σύγχρονη Εικαστική Δημιουργία και τη Θεωρία της Τέχνης;

Η πολιτική franchise του ΕΜΣΤ είναι πολιτική του Υπουργείου σας;

Με τιμή

Μιχάλης Παπαδάκης