Κύριε Υπουργέ,

εάν ήταν να περιγράψει κανείς την αιτία της ακραίας ρήξης ανάμεσα στο Δ.Σ. και τον Διευθυντή το 2014, που οδήγησε στην παύση της τότε Διευθύντριας και του τότε Δ.Σ., με μία φράση, αυτή είναι η εξής:

«Το (τότε) Δ.Σ. επέβαλε τη νομιμότητα στη λειτουργία του Μουσείου, με επικεφαλής τον τότε Πρόεδρό του* και τους άλλους νομικούς μέλη του.»

Το ΥΠΠΟ «δυσκολευόταν» ανέκαθεν να «αντιληφθεί» τη λειτουργία του Μουσείου στο πλαίσιο των δημοκρατικών θεσμών και της νομιμότητας, που αυτό περιέγραψε (νόμος). Και από θεματοφύλακας αυτού του πλαισίου λειτουργεί σαν να το αγνοεί.

Ο τότε Υπουργός (κ. Τασούλας) έπαυσε μαζί με την Διευθύντρια σύσσωμο και το Δ.Σ., προφανώς πιστεύοντας ότι με αυτόν τον τρόπο αποφεύγει να πάρει θέση για το θεσμικό πλαίσιο και τα ζητήματα νομιμότητας που είχαν βγει στη δημοσιότητα.

Εσείς, κύριε Υπουργέ, μέχρι στιγμής έχετε συναντηθεί με τις τέως και νυν Διευθύντριες του Μουσείου και κάνατε δηλώσεις για το πότε θα ανοίξει το Μουσείο και ανάμεσα σε αυτές για ηθική αποκατάσταση της κ. Καφέτση. Αυτό σημαίνει προφανώς ότι έχετε δώσει ήδη εντολή για μια σε βάθος έρευνα σε όλους τους τομείς λειτουργίας του Μουσείου, όπως είχε ζητήσει από το ΥΠΠΟ το προηγούμενο Δ.Σ.

Από το αρμόδιο διοικητικό όργανο του Μουσείου (το Δ.Σ.) δεν έχετε ζητήσει ακόμη ενημέρωση.

------

Στις 4/3/2015 σας κοινοποίησα σημείωμά μου προς τον Πρόεδρο και τα μέλη του Δ.Σ. (πρακτική που υιοθετήθηκε από το Δ.Σ. το 2014 και την οποία η κ. Καφέτση τήρησε στην απάντησή της για την απουσία των αρχείων του Διευθυντή), προκειμένου να λάβετε μια πρώτη ενημέρωση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε στη «νέα» κατάσταση.

Προσωπικά τη διαδικασία της ενημέρωσης της πολιτικής ηγεσίας την ακολουθώ γενικά από το 2005, και ο λόγος είναι απλώς: Ο νόμος του Μουσείου δεν εξασφαλίζει τη σχετική αυτοδιοίκηση του εθνικού ιδρύματος (ΕΜΣΤ).

Το αντίθετο μάλιστα. Το εξαρτά από τη βούληση του εκάστοτε Υπουργού όπως συμβαίνει μεταξύ άλλων και με την υπαγωγή του Διευθυντή απευθείας στον Υπουργό, ανεξάρτητα από τη διοίκηση.

Έχω επισημάνει και στο παρελθόν ότι με αυτόν το νόμο ο εκάστοτε υπουργός δεν φέρει μόνο την πολιτική ευθύνη για το κατά πόσον τηρείται στο Μουσείο το θεσμικό πλαίσιο και πόσο αποτελεσματικό για την πολιτεία είναι ως επιστημονικό ίδρυμα, αλλά και την προσωπική ευθύνη των πράξεων αυτών που διορίζει.

Οφείλετε, λοιπόν, να γνωρίζετε σε πραγματικό χρόνο για αυτά που γίνονται, και αυτό έκανα και θα εξακολουθώ να κάνω.

Σας επισυνάπτω το τελευταίο μου σημείωμα προς το Δ.Σ., το οποίο δεν σας έχω κοινοποιήσει.

------

Αυτό που προσδοκούσα και προσδοκώ άμεσα από εσάς, είναι:

«Να μας ταράξετε στη νομιμότητα!»

Και σε σύντομο χρόνο να ανοίξετε μια συζήτηση για την αλλαγή του νόμου του Μουσείου και, ταυτόχρονα, τη συζήτηση για την Πολιτιστική Πολιτική του Μουσείου, που μέχρι τώρα ποτέ δεν έχει γίνει στο Δ.Σ. από την ίδρυσή του.

Η ίδρυση Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης είναι ένα ιδιαίτερα δύσκολο εγχείρημα. Το Μουσείο θα είναι «σύγχρονης τέχνης» και μετά εκατό, διακόσια χρόνια. Κατά συνέπεια, το «σύγχρονο» δεν είναι αισθητικός προσδιορισμός.

Η αρμοδιότητα του Μουσείου για την παραγόμενη Τέχνη σε ενεστώτα χρόνο, η επιστημονική του ευθύνη, πάει στο διηνεκές.

Υπάρχει τρόπος ένα τέτοιο ίδρυμα, που φύσει διαφέρει απ’ όλα τα άλλα μουσεία που ασχολούνται με περιόδους, να διαφέρει και στον τρόπο λειτουργίας του και έτσι να συνδέεται με τα διεθνή δίκτυα;

Και βέβαια υπάρχει.

Το ότι η ίδρυσή του ξεκινάει από το 2000 του βάζει επιπλέον ένα τέτοιο καθήκον.

Με τιμή

Μιχάλης Παπαδάκης

* Ο τέως Πρόεδρος του Δ.Σ., ο καθηγητής Νομικής κ. Κλαμαρής έχει διατελέσει και μέλος του Δ.Σ. της Εθνικής Πινακοθήκης.